Warunki środowiskowe w pomieszczeniach, w miejscu pracy, na stanowisku pracy cz. 1
Badania mikroklimatu pomieszczeń cz. 1
|
Andrzej Łobzowski, Wojciech Szkolnikowski LAB-EL Elektronika Laboratoryjna S.J. artykuł publikowany w piśmie POMIAR nr2/2006
aktualizacja 04/2014
|
Laboratorium Wilgotności, Temperatury i Ciśnienia LAB-EL (dawna nazwa: Laboratorium Wzorcujące Wilgotności i Temperatury),
w czerwcu 2004 uzyskało akredytację PCA na wzorcowanie przyrządów do pomiaru temperatury (termometry elektroniczne i czujniki temperatury) oraz przyrządów do pomiaru wilgotności względnej powietrza (higrometry i psychrometry). 19 stycznia 2005 r. PCA podpisało z ILAC (ang: International Laboratory Accreditation Cooperation) umowę o wzajemnym uznawaniu – ILAC-MRA (ang: Mutual Recognition Arrangement) w zakresie: laboratoriów badawczych i wzorcujących. W grudniu 2005 Laboratorium uzyskało rozszerzenie akredytacji o możliwość wzorcowania przyrządów do pomiaru wilgotności bezwzględnej (higrometry punktu rosy) oraz o przyrządy do pomiaru ciśnienia atmosferycznego (barometry). We wrześniu 2005 Laboratorium podzielone zostało na: dział wzorcowań i dział badań. Podział spowodowany był koniecznością wystąpienia do PCA o akredytację badania mikroklimatu pomieszczeń.
Akredytacja została udzielona w styczniu 2006. Tak więc, Laboratorium posiada dwie niezależne akredytacje, dla dwóch różnych działalności. W maju 2005, PCA zmieniło znaki akredytacji, a po podpisaniu oddzielnej umowy sublicencyjnej, Laboratorium LAB-EL otrzymało nowe, zintegrowane znaki akredytacji z numerami AP 067 dla działu wzorcowań i AB 679 dla działu badań, plasujące Laboratorium w światowym systemie jednostek akredytowanych. Laboratorium LAB-EL posiada pewien dorobek w tematyce badania mikroklimatu pomieszczeń, czego dowodem może być wiele przeprowadzonych badań oraz dwie sponsorowane i współtworzone książki.
![[Zamknij]](http://www.label.pl/img/tpl/icon-close03-12px.png){kind=icon}
Warunki środowiskowe w pomieszczeniach
Badania mikroklimatu dotyczą pomieszczeń rozumianych w sposób szeroki. Mikroklimat to warunki środowiskowe w pomieszczeniach. Pomieszczeniem określane są natomiast przestrzenie zamknięte, w których panują parametry mikroklimatyczne specyficzne dla warunków użytkowania, określonych odpowiednimi przepisami i/lub wymogami technologicznymi. W takiej definicji mieszczą się:
- pomieszczenia mieszkalne i biurowe;
- pomieszczenia przemysłowe (produkcyjne);
- pomieszczenia czystości z nadciśnieniem lub podciśnieniem;
- miejsca pracy
- wszelkiego rodzaju magazyny artykułów przemysłowych;
- magazyny i hurtownie leków, artykułów spożywczych;
- magazyny uzbrojenia;
- środki transportu farmaceutyków i/lub artykułów spożywczych;
- laboratoria wzorcujące i/lub badawcze, pracownie naukowe;
- komory klimatyczne;
- zamrażarki, chłodziarki, lodówki, cieplarki.
Wymienione pomieszczenia wyszczególnione są również w zakresie akredytacji działu badawczego laboratorium. Badanie mikroklimatu pomieszczeń polegają zasadniczo na pomiarach rozkładu temperatury i wilgotności względnej w pomieszczeniu. Pomiary są rejestrowane, a wyniki analizowane i poddawane obróbce matematycznej w celu obliczenia niepewności pomiarów. Wszystkie badania muszą być bardzo dokładnie uzgadniane z klientem, który albo sam określa rozmieszczenie punktów pomiarowych, częstotliwość rejestracji oraz okres rejestracji, albo zleca to kompetentnemu pracownikowi laboratorium, akceptując podpisem takie uzgodnienie. Każdy z przyrządów wykorzystywanych do badań mikroklimatu, jest wzorcowany w dziale wzorcowań laboratorium i posiada aktualne świadectwo wzorcowania. Na podstawie analizy danych zarejestrowanych tworzy się tzw. mapping temperatury i wilgotności względnej oraz o ile taka potrzeba istnieje również ciśnienia barometrycznego.
Zapisywanie wyników pomiarów mikroklimatu jest dokonywane:
- dla przyrządów wyposażonych we wbudowana pamięć rejestracji (to jest: LB-706T, LB-706B, LB-520H) – w pamięci przyrządów pomiarowych, po czym po zakończeniu pomiarów przepisywane jest do komputera (na jego dysk twardy) z wykorzystaniem odpowiedniego programu, stanowiącego wyposażenie przyrządu (wg wykazu poniżej),
- dla przyrządów nie posiadających wbudowanej pamięci rejestracji (to jest: LB-711, LB-716D2, LB-716D20) – po podłączeniu przyrządów do komputera i uruchomienie odpowiedniego programu, który umożliwi rejestrację wyników pomiarów bezpośrednio na komputerze (na jego dysku twardym).
Do współpracy przyrządów z komputerem wykorzystywane są następujące programy Scada LBX oraz Logger
- dla panelu LB-706T oraz dla LB-706B: program „Scada LBX”,
- dla termohigrometrów LB-520H: program „Logger”,
- dla termometru LB-711: program „Scada LBX”,
- dla barometru LB-716D2 i LB-716D20: program „Scada LBX”.
Zastosowanie w/w programów i rejestracji wyników na komputerze ma na celu wyeliminowanie błędów przypadkowych wynikających z pomyłek ręcznego zapisu wyników pomiarów.
Wykonanie i przebieg procesu badań, dokumentowane jest poprzez sporządzenie w miejscu pomiaru „Protokołu z wykonania badań”. Wszystkie wyniki pomiarów zapisywane w zbiorze na dysku komputera i stanowią załącznik do protokołu.
Na podstawie wyników pomiarów zebranych podczas badań i na podstawie świadectw wzorcowania przyrządów wykorzystywanych do badań, opracowywane są wyniki pomiarów. Dla każdego punktu obliczany jest wynik pomiaru (jako algebraiczna suma wartości pomiaru i poprawki używanego przyrządu kontrolnego) oraz rozszerzona niepewność pomiaru. Wyniki są opracowywane przy pomocy arkusza kalkulacyjnego Microsoft Excel, do którego kopiowane są odpowiednio wcześniej zebrane w plikach wyniki pomiarów. W przypadku niejednoznacznych, niespodziewanych bądź budzących wątpliwość wyników badań, przeprowadzana jest analiza wyników i określana prawdopodobna przyczyna niepowodzenia badań. W uzgodnieniu z klientem, badania są powtarzane z uwzględnieniem analizy przyczyny poprzedniego niepowodzenia, a w szczególnych przypadkach użyty zostaje inny egzemplarz przyrządu pomiarowego.
Dowodem wykonania badań, jest wystawione przez laboratorium „Sprawozdanie z badań”. Sprawozdanie zawiera opracowane wyniki, które sformułowano zgodnie z zaleceniami jednostki akredytującej. Na Sprawozdaniu z badań mikroklimatu pomieszczeń objętych zakresem akredytacji, umieszcza się logo laboratorium akredytowanego. Zawartość merytoryczna Sprawozdania jest zgodna z życzeniami klienta i wymaganiami normy PN-EN ISO/IEC 17025:2001 „Ogólne wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów badawczych i wzorcujących”. Sprawozdanie ma ujednoliconą szatę graficzną wg wzoru opracowanego przez laboratorium i zatwierdzonego przez jednostkę akredytującą.
Więcej o Laboratorium można dowiedzieć się na stronach internetowych http://www.label.pl/po/wzorcowanie.html i http://www.label.pl/po/laboratorium-badawcze.html.
Patrz: Badanie mikroklimatu pomieszczeń cz. 2
Badania
Wzorcowanie
Certyfikaty
